Z okazji 30. jubileuszu quattro Audi zaprezentowało na Paryskim Salonie Samochodowym 2010 model studyjny – Audi quattro concept. Samochód ten wyposażony w pięciocylindrowy silnik z turbodoładowaniem o mocy 300 kW (408 KM), z lekkim nadwoziem i naturalnie najnowszą generacją stałego napędu na wszystkie koła quattro gwarantuje najwyższą przyjemność jazdy w całym tego słowa znaczeniu.

Już przy pierwszym spojrzeniu na nowy samochód studyjny w białym kolorze Col de Turini nasuwa się nieodparcie wspomnienie jego legendarnego przodka: Sport quattro z 1984 roku o mocy 306 KM, będącego jednym z etapów ewolucji Audi quattro Coupé, jednak ze skróconym rozstawem osi. Audi quattro concept jest również wynikiem konsekwentnego udoskonalania seryjnego coupé z wyczynowymi rozwiązaniami technicznymi, gdyż bazuje na mocnym Audi RS 5, jednym z najbardziej sportowych samochodów produkowanych seryjnie w historii tej marki.

Konstruktorzy skrócili rozstaw osi o 150 milimetrów w porównaniu z czteroosobowym coupé i jednocześnie obniżyli linię dachu o około 40 milimetrów. Tak jak jego poprzednik z 1984 roku, także quattro concept 2010 jest autem dwuosobowym. Mocno zmodyfikowane nadwozie wykonano w przeważającej części z aluminium, maska silnika i tylna pokrywa a także inne elementy – z karbonu.

Niewielka masa nadbudowy ma duży wpływ na pozostałe podzespoły samochodu, na przykład przekładnię, zawieszenie i układ hamulcowy. Rezultat: ważące tylko 1.300 kilogramów Audi quattro concept jest prawie dokładnie tak samo lekkie jak Sport quattro z 1984 roku. Pionier w dziedzinie lekkich konstrukcji – Audi – znów wyprzedza konkurentów.

Know-how i technologie nadwozia quattro concept będą w przyszłości wykorzystane w całym portfolio produktów seryjnych marki z czterema pierścieniami.

Pod maską zamiast seryjnego silnika ośmiocylindrowego pracuje rzędowy silnik pięciocylindrowy, który opiera się na jednostce z kolejnego sportowego Audi – z TT RS. Zmniejszenie liczby cylindrów wpłynęło naturalnie na masę całego samochodu. W Audi quattro concept wbudowany wzdłużnie silnik FSI z turbodoładowaniem rozwija moc 300 kW (408 KM) i przyspiesza auto od 0 do 100 km/h w zaledwie 3,9 sekundy. Moment obrotowy przenoszony jest przez 6-biegową przekładnię manualną.

Audi quattro concept wykorzystuje najnowszy stały napęd na wszystkie koła quattro. Najważniejsza innowacja – środkowy mechanizm różnicowy z kołem koronowym jest niezwykle zwarty oraz lekki i umożliwia bardzo elastyczny rozdział momentów napędowych między przednią i tylną oś. Zatem reagując w ciągu ułamków sekundy napęd quattro zamienia pełen moment obrotowy w stałe maksimum przyjemności i bezpieczeństwa jazdy.

Stylistyka
Atletyczne, kompaktowe, mocne: Audi quattro concept nie ukrywa drzemiących w nim możliwości. Nawet jeżeli nie sposób nie zauważyć w nim genów eleganckiego coupé Audi A5 i RS 5, jego wygląd jest o wiele bardziej ofensywny. Zewnętrzne różnice między podstawą, a jej ewolucją są bardziej zauważalne, niż w 1984 roku między pra-quattro a Sport quattro.

Rozstaw osi studyjnego modelu jest o 150 milimetrów krótszy, niż w RS 5 – służy to przede wszystkim poprawie dynamiki i redukcji masy. Forma podąża za funkcją.

Jednocześnie styliści Audi skrócili tylny zwis łącznie o 200 milimetrów, tak że harmonia proporcji podstawowych – inaczej niż kiedyś w Sport quattro – pozostała zachowana. Temu celowi służy także obniżenie dachu o 40 milimetrów.

Ze swoimi wymiarami zewnętrznymi 4,28 metra (długość), 1,86 metra (szerokość) i 1,33 metra (wysokość) oraz rozstawem osi 2,60 metra Audi quattro concept zalicza się do segmentu samochodów sportowych.

Niski dach zredukował także wysokość powierzchni szklanych, a tym samym obniżył optyczny punkt ciężkości samochodu. Mocno wyprofilowany słupek C jest ukłonem w stronę stylistyki pierwszego quattro. Tak jak przy tamtym modelu, na przejściu między słupkiem, a nadkolem umieszczono emblemat marki – tutaj jednak cztery pierścienie są wytłoczone. Razem z dużymi, 20-calowymi kołami prowadzenie linii bocznych tworzy maksymalnie dynamiczne i atletyczne proporcje.

Nadkola są wyraźnie wysunięte na zewnątrz, co jest kolejnym cytatem z języka formy Sport quattro. Dotyczy to także dużego wlotu powietrza, który pozwala swobodniej „oddychać” pięciocylindrowemu silnikowi.

Elementem rzucającym się w oczy z przodu jest prosta osłona chłodnicy Singleframe. Rezygnacja z chromowanej ramy nadaje jej funkcjonalny i techniczny charakter. Duże, pionowe wloty powietrza po bokach zderzaka podkreślają moc jednostki napędowej.

Nad wlotami znajdują się wąskie pasy modułów reflektorów z przezroczystą pokrywą. Wszystkie światła są wykonane w wysokoefektywnej technologii diodowej. Zależnie od funkcji aktywne w danej chwili elementy diodowe zmieniają swój układ między poziomym i pionowym, co z kolei zmienia cały obraz przodu nadwozia.

Przedni spojler jest mocno wyprofilowany, niektóre jego elementy wykonane są z karbonu. Z tego lekkiego i wytrzymałego materiału zrobione zostały także tylna pokrywa i maska silnika, które od wewnątrz nie są pokryte lakierem i w ten sposób wykorzystują wygląd materiału jako element stylistyczny. W tylną pokrywę wbudowany jest duży, również karbonowy spojler, który w razie potrzeby wysuwa się automatycznie i zapewnia optymalny docisk tylnej osi.

Wnętrze
Wnętrze tego coupé jest minimalistyczne i uporządkowane. Bardzo wąska tablica rozdzielcza unosi się swobodnie nad konsolą środkową. W wyniku skrócenia rozstawu osi w porównaniu z RS 5 wypadła tylna kanapa, zamiast niej za fotelami jest półka. Na obu pasażerów czekają „filigranowe” fotele kubełkowe, przy ich projektowaniu główny nacisk położono na lekkość konstrukcji: ważą tylko 18 kilogramów i są o prawie 40 procent lżejsze, niż tradycyjne fotele. Mogą być wyposażone w trójpunktowe lub czteropunktowe pasy bezpieczeństwa.

Kierowca ma do dyspozycji miejsce pracy, którego płaszczyzny wykonane są z karbonu lub pokryte skórą. Całość jest wyraźnie podzielona na segmenty i reprezentuje najwyższy poziom jakości. Kolorystyka – satynowy czarny kolor elementów z karbonu i beżowy Rally tapicerki skórzanej – rozgranicza poszczególne zespoły funkcyjne i podkreśla manufakturowy charakter wnętrza.

Typowe dla Audi jest klasyczne zwrócenie kokpitu w stronę kierowcy („wrap-around”). Na bardzo wąskiej konsoli środkowej znajduje się zespół obsługowy systemu MMI Touch i dźwignia 6-biegowej przekładni.

Instrument kombi jest w pełni cyfrowy. Duży, ukształtowany trójwymiarowo w formie wizjera wyświetlacz zawiera wszystkie informacje potrzebne kierowcy i zastępuje klasyczny środkowy wyświetlacz MMI. Czysta grafika, mocny kontrast czarno-biały i delikatne czerwone symbole są precyzyjne i nowoczesne. To element pozbawiony wszystkiego, co zbędne, stworzony dla samochodu, którego głównym zadaniem jest doskonała jazda. Kierowca może wybrać tryb „codzienny”, w którym wyświetlana jest prędkość jazdy, prędkość obrotowa i informacje MMI, lub tryb „wyścigowy”, którego grafika przypomina cyfrowy instrument pra-quattro z lat 80-tych, naturalnie dostosowany do współczesnych czasów.

Infotainment
Audi quattro concept wyposażone jest w cyfrowe media. Radio internetowe z możliwością personalizacji na życzenie łączy się przez własny telefon komórkowy z cyfrowymi nadawcami radiowymi z całego świata. Do wyboru jest zatem nieskończona liczba rodzajów muzyki. Możliwe jest między innymi odtwarzanie odpowiednich plików i list utworów.

Także komunikacja zyskuje na dostępie do usług online. Może to być internetowa baza adresowa lub własny telefon komórkowy – MMI łączy wszystkie dane i prezentuje na wyświetlaczu.

Aby okazać szacunek dla pra-quattro jako zdobywcy licznych tytułów w rajdowych mistrzostwach świata, w trybie „wyścigowym” można wyświetlić „książkę drogową”, czyli opis drogi dla pilotów samochodów rajdowych z precyzyjnymi informacjami o warunkach i przebiegu trasy. Kierowca może zatem poczuć się jak na prawdziwym rajdzie, nawet jeżeli nie ma obok siebie pilota.

Nadwozie
Prawdziwy samochód sportowy jest zawsze lekkim autem. Audi quattro concept także w tej dyscyplinie może służyć innym za wzór.

Decydującymi czynnikami wpływającymi na masę pojazdu jest dobór materiałów i rodzaj konstrukcji. Zamiast głównie stali, jak w Audi RS 5, nadwozie quattro concept składa się z lekkich elementów aluminiowych połączonych według technologii Audi Space Frame ASF. Profile wytłaczane, elementy odlewane ciśnieniowo i blachy aluminiowe tworzą odporną na uderzenia strukturę o doskonałej wytrzymałości. Maska silnika i tylna pokrywa wraz z wbudowanym ruchomym spojlerem wykonane są z jeszcze lżejszego i wytrzymałego karbonu, tak samo jak zderzaki i liczne elementy wpływające na aerodynamikę.

Karoseria tego coupé waży zaledwie 159 kilogramów. Gdyby była wykonana tylko ze stali, ważyłaby prawie o połowę więcej. Niewielka masa nadbudowy jako efekt wtórny pozwoliła na redukcję wielkości i masy innych podzespołów samochodu, na przykład przekładni, zawieszenia i układu hamulcowego. Łącznie Audi quattro concept waży 1.300 kilogramów, czyli o całe 200 kilogramów mniej, niż porównywalne pod względem wymiarów Audi TT RS, którego nadwozie również w znacznej części wykonane jest z aluminium.

Jednostkowe obciążenie mocy 4,3 kilograma na KM mówi wiele o dynamicznym potencjale tego auta, który jest na poziomie 525-konnego Audi R8 V10 – wyczynowego sportowego samochodu. Swojego ważącego tyle samo przodka quattro concept znacznie przewyższa pod względem jednostkowego obciążenia mocy, bowiem jego pięciocylindrowy silnik w wersji seryjnej rozwijał tylko 306 KM.

Układ napędowy
Mocne pięciocylindrowe silniki benzynowe mają w Audi długą tradycję, w latach 80-tych pozwoliły takim modelom, jak pra-quattro wyprzedzić konkurencję. W 2009 roku 340-konnym silnikiem FSI z turbodoładowaniem w TT RS Audi ponownie przywołało tę linię jednostek napędowych. Udoskonalony agregat w Audi quattro concept jeszcze lepiej wykorzystuje potencjał tkwiący w silnikach z pięcioma cylindrami.

Dzięki licznym szczegółowym zmianom znacznie zwiększyła się moc – do 408 KM, także moment obrotowy 480 Nm jest wyraźnie wyższy, niż w przypadku silnika stanowiącego techniczną bazę.

Silniki benzynowe z turbodoładowaniem są tradycyjnie domeną Audi. Naturalnie pięciocylindrowe turbo w Audi quattro concept jest także jednostką dysponującą doskonałymi możliwościami. Z pojemności skokowej 2.480 cm3 rozwija moc 300 kW (408 KM), dostępną przy prędkościach obrotowych od 5.400 obr./min do 6.500 obr./min. Maksymalny moment obrotowy wynosi 480 Nm, jest dostępny już przy 1.600 obrotów i nie zmienia się do 5.300 obr./min. Ta mocna jednostka napędowa przyspiesza Audi quattro concept w zaledwie 3,9 sekundy od 0 do 100 km/h.

2,5-litrowy TFSI jest niezwykle zwarty. Odległość między cylindrami wynosi 88 milimetrów. Z długością tylko 494 milimetry ten silnik o długim skoku (średnica cylindra x skok 82,5 x 92,8 mm) nadaje się nie tylko do montażu poprzecznego w TT RS, lecz także do montażu wzdłużnego pod krótką maską Audi quattro concept.

Również 183 kilogramy masy są doskonałą wartością. Pozwala ona na utrzymanie niewielkiej masy całkowitej modelu studyjnego i jest korzystna dla rozkładu obciążenia osi, a tym samym dla prowadzenia auta.

Pięciocylindrowy, 408-konny silnik nadzwyczaj oszczędnie obchodzi się z paliwem. Średnio wystarcza mu 8,5 litra/100 km. Tak wysoką efektywność zawdzięcza połączeniu bezpośredniego wtrysku FSI i turbodoładowania, dwóm doskonałym technologiom Audi. W sporcie motorowym, najtrudniejszym laboratorium testowym na świecie, duet technologii TFSI działa perfekcyjnie: pozwolił wyścigowemu R8 na pięć zwycięstw w 24-godzinnym wyścigu na torze Le Mans oraz na 63 zwycięstwa w 80 innych wyścigach.

Podstawa sukcesów – quattro
W Audi quattro concept marka Audi zastosowała najnowszą generację stałego napędu na wszystkie koła dla silników montowanych wzdłużnie, mianowicie napęd quattro ze środkowym mechanizmem różnicowym z kołem koronowym i selektywnym sterowaniem momentów napędowych, oddzielnie dla każdego koła. 30 lat po debiucie pierwszego quattro na Genewskim Salonie Samochodowym w 1980 roku producent z Ingolstadt znów umocnił swoją wiodącą rolę w tej dziedzinie.

We wnętrzu środkowego mechanizmu różnicowego obracają się dwa koła koronowe, które swoją nazwę zawdzięczają geometrii zębów. Przednie koło napędza wał odbioru mocy do mechanizmu różnicowego przedniej osi, tylne koło – wał kardana do mechanizmu różnicowego tylnej osi. Połączenie wykonane jest jako element wciskany. Nowa konstrukcja mechanizmu napędowego jest o około trzy kilogramy lżejsza, niż poprzednia.

Koła koronowe zazębiają się z czterema łożyskowanymi obrotowo kołami wyrównawczymi. Są one ustawione względem siebie pod kątem 90 stopni i są napędzane przez obudowę mechanizmu różnicowego, czyli z wału wyjściowego przekładni.

Podczas normalnej jazdy oba koła koronowe obracają się z taką samą prędkością, jak obudowa. Ze względu na swoją specjalną geometrię przenoszą one zróżnicowane siły: w podstawowym rozdziale 60 procent momentu silnika jest przekazywane na tylną oś a 40 procent na oś przednią.

Gdy momenty napędowe przemieszczą się w wyniku utraty przyczepności przez jedną z osi, pojawią się różne prędkości obrotowe i siły osiowe we wnętrzu mechanizmu różnicowego. Powodują one ściśnięcie wbudowanych zespołów tarcz. Efekt samoblokowania, jaki wtedy powstaje, przenosi większość momentu napędowego na oś z lepszą przyczepnością. Nawet do 85 procent przekazywane jest na oś tylną. W odwrotnym przypadku, gdy tylna oś ma gorszą trakcję, proces przebiega odwrotnie i nawet 70 procent momentu napędowego przekazywane jest na oś przednią.

Z tak ekstremalnie szerokim rozdziałem momentów środkowy mechanizm różnicowy z kołami koronowymi przewyższa swoich poprzedników a trakcja znacznie się poprawia. Powrót do pierwotnego rozdziału następuje bez żadnej zwłoki czasowej i absolutnie płynnie – mechaniczna zasada działania gwarantuje maksymalną efektywność i natychmiastową reakcję. Kolejnymi zaletami mechanizmu różnicowego z kołami koronowymi jest jego zwartość i niewielka masa. Ważąc 4,8 kilograma jest o 2 kilogramy lżejszy, niż jego poprzednik.

Jak po szynach: quattro ze sportowym mechanizmem różnicowym
Jako uzupełnienie nowego mechanizmu napędowego quattro w Audi quattro concept pracuje sportowy mechanizm różnicowy rozdzielający w sposób aktywny moment napędowy między tylne koła. Przy wchodzeniu w zakręt lub przyspieszaniu na zakręcie większa część momentu napędowego przekazywana jest na koło zewnętrzne. „Wciska” to samochód w zakręt i przeciwdziała tendencji do nadsterowności lub podsterowności.

Sportowy mechanizm różnicowy to przekładnia tylnej osi skonstruowana według najnowszych zasad techniki. Klasyczny mechanizm różnicowy został rozszerzony z prawej i lewej strony o dodatkową przekładnię planetarną z dwoma kołami słonecznymi i jednym kołem pierścieniowym o uzębieniu wewnętrznym. Obraca się ona o 10 procent szybciej, niż półoś napędowa.

Sprzęgło wielotarczowe pracujące w kąpieli olejowej i uruchamiane elektrohydraulicznym nastawnikiem łączy ze sobą półoś napędową i przekładnię planetarną. Zamknięcie sprzęgła płynnie narzuca zewnętrznemu kołu wyższą prędkość obrotową przekładni planetarnej. Dodatkowy moment obrotowy konieczny do szybszego obracania się koła zostaje odebrany przez mechanizm różnicowy kołu znajdującemu się po wewnętrznej stronie zakrętu. Prawie cały moment obrotowy może być przeniesiony na jedno koło, możliwa jest różnica do 1.800 Nm.

Zawieszenie
Wyczynowe coupé Audi quattro concept zachwyca ekstremalną dynamiką jazdy. Jego reakcje są błyskawiczne. Precyzja prowadzenia jest bezkompromisowa, stabilność gwarantuje maksymalne bezpieczeństwo jazdy. Układ kierowniczy pozwala kierowcy poczuć bezpośredni kontakt z drogą i daje mu bardzo precyzyjną odpowiedź.

Zawieszenie z szerokim rozstawem kół stawia konsekwentnie na dynamikę. Wszystkie ważne podzespoły zawieszenia wykonano z aluminium i zmniejszają w ten sposób masę nieamortyzowaną. W tylnej osi z wahaczami trapezowymi i drążkiem korygującym zbieżność, sprężyny i amortyzatory są umieszczone oddzielnie od siebie aby poprawić reakcję na wymuszenia drogi. Wahacze są zamontowane do elastycznie łożyskowanej ramy pomocniczej ze stali. Pięciowahaczowa oś przednia oddzielnie kompensuje siły wzdłużne i poprzeczne, nieruchomy wspornik z aluminium, do którego jest zamocowana, daje przedniej części nadwozia maksymalną sztywność.

Na przedniej osi widoczne są ciemnopopielate, perforowane tarcze ceramiczne i czerwone, sześciotłokowe zaciski hamulców. Tarcze ceramiczne praktycznie nie wykazują fadingu, będąc ekstremalnie wytrzymałymi, skutecznymi i mającymi długą żywotność. Ponadto mimo swoich rozmiarów są o cztery kilogramy lżejsze, niż tarcze stalowe.

Audi quattro concept porusza się na potężnych kołach z siedmioma podwójnymi ramionami. Na obręcze 9J x 20 nałożono opony 275/30. Podobnie jak w wyścigowym Audi R8 LMS koła Audi quattro concept mają centralne śruby pozwalające na ich szybką wymianę.

123►